We spreken van het prikkelbare darm syndroom (PDS) wanneer iemand regelmatig buikklachten en problemen met de ontlasting heeft. De pijn zit vaak op wisselende plekken in de buik. Een syndroom is een groep van klachten die vaak samen optreden.
Prikkelbaar Darm Syndroom (PDS)
PDS is de afkorting voor Prikkelbaar Darm Syndroom, ook wel spastische darm genoemd. Bij een prikkelbare darm is er sprake van een afwijkende motoriek (het kneden en voortstuwen van ontlasting) van de darm. De darm werkt heel snel of juist te langzaam of een combinatie van beide. Hierdoor verloopt de verwerking van voedsel tot ontlasting niet goed. En dit veroorzaakt de klachten. Het is dus geen psychisch probleem.
Stress kan de klachten verergeren. Iedereen reageert op stress, ook mensen die geen problemen hebben aan hun darmen. Alleen met een prikkelbare darm reageert u heftiger en hoe meer stress, hoe meer last u van uw darmen krijgt. Het beste zou zijn de stress te vermijden of probeer stress in ieder geval zoveel mogelijk te beperken.
Behalve dat uw darmmotoriek niet goed werkt, verandert ook de pijndrempel van de darm. U kunt hierdoor sneller pijn ervaren of last hebben van andere bijkomende ongemakken. Er zijn veel klachten die bij een prikkelbare darm horen.
Wat zijn de klachten?
Klachten kunnen zijn:
- abnormaal ontlastingspatroon (anders dan u van uzelf gewend was), obstipatie, diarree
- slijm bij de ontlasting
- meerdere keren kort na elkaar ontlasting die dan steeds dunner wordt
- gevoel na ontlasting niet klaar te zijn
- opgeblazen gevoel en/of opgezette buik; dit komt doordat de darm na het eten gaat kneden en dan komt er lucht vrij
- oprispingen, borrelen in de buik en winderigheid
- buikpijn, met name krampen. Dit neemt af na het krijgen van ontlasting
- maar ook aanhoudende buikpijn kan voorkomen
- snel een vol gevoel bij het eten en ook weer snel honger
- weinig eetlust
- zuurbranden
- gevoel niet tegen bepaalde spijzen te kunnen.
De conclusie is dat uw darm wel zijn werk doet, maar het gaat niet zo gemakkelijk als bij mensen met een gezonde darm. Ook moet u de darm helpen om de voortgang te vergemakkelijken. Als patiënt is het belangrijk om te accepteren dat u een prikkelbare darm heeft en hier rekening mee moet houden.
Wat kunt u zelf doen?
Zijn de klachten door de pijnkrampen heel erg, neem dan even rust. Ga een half uurtje op uw linkerzijde op bed liggen en probeer even te ontspannen. De klachten gaan niet helemaal weg, maar verminderen wel.
Probeer gezond te eten. Het is belangrijk om voldoende vezels te eten in combinatie met voldoende vocht (± 2,5 liter per dag). Eet u wel voldoende vezels, maar drinkt u bijna niet, dan heeft het niet het gewenste effect. Andersom natuurlijk ook niet, als u wel voldoende drinkt en onvoldoende vezels eet.
Medicijnen
Medicijnen kunnen soms verlichting geven en helpen de klachten te verminderen. Daarnaast zijn er ook nog andere behandelingen die uiteindelijk, als niets helpt, gevolgd kunnen worden.
Wat is nog meer mogelijk?
Wat u zelf zou kunnen doen om de klachten te verminderen is hypnotherapie. Dit is een vrij nieuwe manier om de klachten te behandelen. Onder hypnose leert u uw darm positief te beïnvloeden, waarna de klachten geleidelijk verdwijnen of afnemen. Ongeveer 80% van de mensen met een prikkelbare darm heeft baat bij deze therapie. Wij adviseren u wel contact met uw zorgverzekeraar op te nemen om te informeren naar de eigen bijdrage.
Ook kunt u – in overleg met de arts – doorgestuurd worden naar een diëtist. Een diëtist bekijkt samen met u naar uw voedingspatroon en kan eventueel een speciaal dieet adviseren (bijv. het Fodmap dieet).